Người
tu chấp có, không thể tột được lý đạo. Nhưng dù chấp
có nhiều như núi Tu Di vẫn không tai hại như chấp không bằng
hạt cải. Đó là tai họa lớn. Vì vậy người xưa hay nhắc
nhở chúng ta đừng nên chấp không, thế mà trong Bát Nhã nói
cái gì cũng không hết. Không mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý,
không sắc, thinh, hương, vị, xúc v.v...
Xưa nay có một số người hiểu lầm cho rằng Niết-bàn là hư vô,
hủy diệt, hay là cái chết. Nếu hiểu như thế thì không đúng với tinh thần
kinh điển Phật giáo.
Trung-quán-luận hay Trung-quán
Ngâm khúc (Madhyamaka-káriká) là một tập thơ của Nàgàrjuna để giảng Giáo
lý của đức Phật. Tập thơ viết vào khoảng thế kỷ II sau KT, đã được Kumarajiva
(Cưu-ma-la-thập) dịch Hán văn và gần đây được T.tọa Thích Viên Lý dịch sang
Việt văn. Huyền Trang đời Đường gọi Nàgàrjuna là Bồ-tát Long-thọ.
Trung-quán-luận là triết lý mở đầu Phật giáo Đại thừa, tức là Bồ-tát thừa.
Tánh không là một
chủ đề thật quan trọng và chủ yếu trong giáo lý Phật Giáo, nhưng cũng phức tạp,
cao thâm và khó nắm bắt, bằng chứng là khái niệm về tánh không cũng đã được hiểu
khác nhau giữa Phật Giáo Theravada và các học phái Phật Giáo Đại Thừa.
Người
tu chấp có, không thể tột được lý đạo. Nhưng dù chấp
có nhiều như núi Tu Di vẫn không tai hại như chấp không bằng
hạt cải. Đó là tai họa lớn. Vì vậy người xưa hay nhắc
nhở chúng ta đừng nên chấp không, thế mà trong Bát Nhã nói
cái gì cũng không hết. Không mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý,
không sắc, thinh, hương, vị, xúc v.v... Trong kinh nói không
mà các vị tiền bối bảo đừng chấp không.
Có hai hình ảnh quen thuộc gợi lên ý
tưởng biến dịch: như dòng sông và như ngọn lửa bốc cháy trên
đỉnh núi. Mỗi hình ảnh lại gợi lên một ý nghĩa tương phản: tác
thành và hủy diệt. Trời đất như đã thay loài người nói lên ý
nghĩa của sự sống, nói bằng một thứ tiếng riêng biệt
Sự
tồn tại và phát triển của Phật giáo có nhiều nguyên nhân, trong đó có
nguyên nhân rất quan trọng là nội dung triết học sâu sắc trong các
nguyên lí của nó. Bài viết này của chúng tôi đề cập tới một số nguyên lí
trong triết học Phật giáo.
Dựa theo tinh thần Phật giáo, do nhân duyên hòa hợp tất cả
những nghiệp duyên từ trong những đời quá khứ mà kiến tạo ra con người trong kiếp
nầy. Do vậy con người chỉ là sự kết hợp, tạo thành của ngũ uẩn bởi vì uẩn có nghĩa là tích tụ thành một khối.
Nói một cách dễ hiểu là thân thể con người gồm có
hai phần là thân xác và tâm linh.
“Tịnh” là thanh tịnh, thanh tịnh là đối
với nhiễm ô mà nói. Nếu là nhiễm ô thì không phải là thanh tịnh mà đã
thanh tịnh thì không bị nhiễm ô. Thế nào là thanh tịnh? Tức ba nghiệp
thân miệng ý thanh tịnh. Thế nào là không ô nhiễm? Tức ba nghiệp thân
miệng ý không tạo nghiệp ác, đó là không nhiễm ô.
Năm uẩn nếu ta nói với một từ khác thì Sắc là thể chất, Thọ là cảm tình,
cảm giác, Tưởng là tri giác là so sánh, Hành là chọn lựa, quyết định,
Thức là nhận thức. Hoặc nói cách khác, sắc là thể xác, thọ là tình cảm,
tưởng là lý trí, hành là ý chí, thức là nhận thức.
Các tin đã đăng:
|